“Asrın felaketi” olarak nitelendirilen yıkıcı depremden geriye yıkık binalar, ağır ve orta hasarlı binalar kaldı. Deprem bölgesinde hasar tespit çalışmaları aralıksız devam ederken, Türkiye’nin deprem ülkesi olmasından ötürü sağlam ve güvenli binaların inşa edilmesinin önemi yıkıcı depremle birlikte bir kez daha ortaya çıktı.
Vatandaşa yeni alacakları konut hakkında uyarılarda bulunan Diyarbakır Sanayici ve İş Dünyası Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mesut Altın, evin bağlı olduğu belediyelerdeki kullanım izin belgesinin alınması gerektiğine dikkat çekti.
Yapı kullanım izin belgesinin alındığı yapılarda dahi kaçak katların yapılabildiğini ve vatandaşın bu hususa dikkat etmesi gerektiğine vurgu yapan Altın, “Maalesef binalara kaçak kat yapıla biliniyor. Bu, binanın statiğine ek bir yük bindirmiş oluyor. Burada taşıyıcı sistem zorlandığı için olası bir depremde veya zamanla kolonlar aşınır. Vatandaş bu hususa çok dikkat etmelidir. Bu yüzden daire alınırken binanın temelinde kaç katlı yapıldığına bakılmalıdır” dedi.
“Yeni yapılacak binada taşıyıcı sistem daha güçlü olmalı”
Yıkıcı depremden sonra hasarlı veya yıkılmış binaların yerine inşa edilecek konutlarda öncelikle zemin etütünün yapılması gerektiğini söyleyen Altın, “Ağır hasarlı, orta hasarlı veya yıkık yapıların mutlaka öncelikle zemin etütünün yapılması gerekecektir. Zemin etütüyle birlikte yapılacak olan yapıya yakın fay hattının geçip geçmediği de incelenmelidir. Bu iki faktör bahsi geçen binaların yerinde yeni yapılacak konutlar için çok önemlidir.
Bunun dışında da bir önceki yapıdaki taşıyıcı sistemin deprem bölgesindeki yapıyı kaldırmadığı ortaya çıkmıştır. Bu yüzden yeni yapılacak binanın taşıyıcı sistemindeki donatısının daha güçlü bir şekilde yapılıp inşa edilebilir” ifadelerine yer verdi.
“Asma katlı yapılar depremde ağır hasar görür ya da yıkılabilir”
Asma katlı konutlar ve bodrum katı olmayan binaların tasvip edilmemesi gerektiğini dile getiren Altın, “Asma katlı yapılar ve bodrum katı olmayan binalar bizim tasvip etmediğimiz, projelerde uygulanmasını istemeyip geçmiş yıllarda da çok doğru bulmadığımız bir durum. Asma katlı konut projelerinde 2 katın yüksekliği 3’er metreden 6 metre oluyor. Ama dükkan katlarında bir katın yüksekliği 2 metre, zemin katın yüksekliği ise 4 metre oluyor.
Yani yük deprem esnasında aradaki 2 metre olan kolonların kırılmasına, kirişlerin zorlanmasına neden olmaktadır. Asma katlı yapılar dolayısıyla taşıyıcı sistemde dengesiz bir hareketlenmeye sebebiyet vermektedir. Böylelikle yapı olası bir depremde ağır hasar görür ya da yıkılabilir” ifadelerinde bulundu.
Son olarak deprem bölgelerinde yapılacak olan konutların en fazla 3-4 kat olması gerektiğinin altını çizen Altın, şunları kaydetti:
“Deprem bölgelerinde konut yapılacaksa en fazla 3-4 kat olmalıdır. Deprem bölgesi dışındaki konutlar da zeminin kayalık olup olmadığına bağlı olarak yüksek katlı iyi bir statik taşıyıcı sistemle çözülürse sorun olmaz.”